توجه به یکپارچگی در سیاست گذاری کتابخانه های عمومی ضروری است - وبلاگ کاتالوگ

به گزارش وبلاگ کاتالوگ در فارس، دومین پیش نشست همایش بین المللی طراحی و توسعه خدمات کتابخانه های عمومی با موضوع رویکرد سیاستگذاران به توسعه خدمات کتابخانه های عمومی و با حضور اکرم قدیمی دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و رئیس انجمن ترویج علم ایران، به عنوان سخنران برنامه و لیلی سیفی، دانشیار دانشگاه بیرجند و دبیرعلمی همایش، به عنوان دبیر نشست، به صورت مجازی در شیراز مرکز کتاب ایران برگزار گردید.

در این نشست؛ لیلی سیفی دبیر علمی همایش ضمن اشاره به همایش توسعه خدمات کتابخانه های عمومی مطرح نمود: هدف اصلی از اجرای این همایش، ایجاد بستر مشترک برای حرفه مندان و متخصصان حوزه کتابخانه های عمومی است تا بتوانیم یاری قابل توجهی به کتابخانه های عمومی کنیم.

سیفی با اشاره به سخنرانان همایش توضیح داد: با ارتباطاتی که فراهم شده است، اساتید برجسته ای از دانشگاه های معتبر جهان از جمله ریاست ایفلا، ریاستISIST، ریاست انجمن کتابداران آمریکا، ریاست کارگروه زنان کتابخانه های عمومی آمریکا در این همایش سخنرانی خواهند کرد.

وی ضمن دعوت از همه اندیشمندان حوزه کتابخانه های عمومی مطرح نمود: امیدواریم با ارسال آثار و مقالات به هر چه پربارترشدن و غنای این همایش یاری گردد.

دبیر علمی همایش با اشاره به محورهای همایش بیان نمود: یکی از محورهای همایش حاکمیت ها و سیاست گذاری خدمات است که در این پیش نشست به آن پرداخته می گردد. چنانچه دولت ها بتوانند توجهشان را به کتابخانه های عمومی معطوف نمایند آن زمان شاهد رشد کتابخانه های عمومی خواهیم بود.

اکرم قدیمی، دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و رئیس انجمن ترویج علم ایران، سخنران این پیش نشست، با اشاره به تحول نسل های کتابخانه های عمومی مطرح نمود: کتابخانه های عمومی یکی از تاثیرگذارترین نهادهای اجتماعی هستند و از آن به عنوان پایگاهی برای دستیابی به اطلاعات شغلی، تجاری و کسب و کار استفاده می گردد که خدمات گسترده ای را شامل می گردد و می تواند به عنوان یک سازمان فراورینماینده سرمایه اجتماعی مطرح باشند.

رئیس انجمن ترویج علم ایران ادامه داد: کتابخانه ها می توانند به وسیله تشویق به کار داوطلبانه سبب افزایش مشارکت در فعالیت جامعه محلی شوند و ظرفیت خود را به عنوان یک مکان غیررسمی برای دیدار مردم با یکدیگر توسعه دهند. کتابخانه های عمومی می توانند با فراهم آوری خدمات جهانی برای عموم اقدام به فراوری سرمایه اجتماعی نمایند. رکود کتابخانه به ضعف فرهنگی هر جامعه ای می انجامد.

قدیمی ضمن اشاره به موضوع کتابخانه های عمومی در اسناد بالادستی مطرح نمود: قبل از تاسیس نهاد، کتابخانه های عمومی متولی مشخصی نداشت. تاسیس نهاد کتابخانه های عمومی کشور نقطه عطفی در ساماندهی کتابخانه های عمومی بود.

دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با اشاره سند منظره مطرح نمود: طبق سند منظره 20 ساله، جامعه ایرانی با اتکا بر فراوری، دانش بومی و ارتقای سطح فرهنگ عمومی در راستا پیشرفت و تعالی راهبری می گردد که این امر تنها با بسترسازی مناسب برای ترویج فرهنگ کتابخوانی و ارتقای مطالعه مفید محقق می گردد.

وی با اشاره به سرانه مطالعه ایرانیان که 16 دقیقه و 23 ثانیه است، گفت: با مطالعه است که افراد می توانند تفکر نمایند و با یاری کتابخانه ها و کتابداران است که همه جامعه درگیر کتاب و کتابخوانی می شوند.

سخنران پیش نشست دوم با اشاره به چرخه سیاست گذاری مطرح نمود: در توصیف ساختار چرخه سیاست گذرای ، دستورکار، صورت بندی سیاست، تصمیم گیری، اجرا و ارزیابی را باید در نظر گرفت. شناسایی مساله سیاست گذاری شده در این مرحله بسیار مهم است.

وی به رویکرد سیاست گذاری در کتابخانه های عمومی اشاره نمود و گفت: محققان باید در مسائل سیاست ها و سیاست گذاری ها که بر کتابخانه ها تاثیر دارند مشارکت نمایند تا کتابخانه ها در موقعیت بهتری برای دفاع از احتیاجهای شان در قبال سیاست گذاری ها قرار گیرند. کتابخانه های عمومی یاری شایانی برای سرمایه اجتماعی، توسعه آموزشی و شکل بخشی دوباره به جوامع محلی و ساختار بنیادی مهم برای دموکراسی می باشند.

اکرم قدیمی با اشاره به نقش کتابخانه های عمومی در کشورها توضیح داد: حمایت از مشارکت و آموزش مردم، توان تسهیل ارتباط، یادگیری، دسترسی و فرصت برای سوادآموزی، امکان توسعه شبکه کتابخانه های عمومی به عنوان مکان هایی ایمن برای تبادل مهارت ها و سرمایه های فکری از جمله مهم ترین نقش کتابخانه های عمومی در هر کشوری است.

قدیمی در ادامه به چالش های کتابخانه های عمومی اشاره نمود و گفت: چند مدیریتی، مجموعه سازی و تمرکزگرایی از جمله مهمترین چالش های کتابخانه های عمومی در ایران است. حلقه واسط و یکپارچه نماینده بین کتابخانه ها وجود ندارد و باعث یک نوع چنددستگی و پریشانی در حوزه کتابخانه های عمومی و تخصصی شده است. توجه به یکپارچگی در سیاست گذاری کتابخانه های عمومی لازم است.

دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور ادامه داد: در اسناد بالادستی، برای کتابخانه های عمومی نقش روشن و شفافی درنظر گرفته نشده است. این موضوع احتیاج به بازنگری در قوانین و سیاست ها را نشان می دهد که این بازنگری باید از سوی دولت، مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگ عمومی صورت گیرد.

این پژوهشگر حوزه سیاست علمی به 4 حوزه در کتابخانه های عمومی که مورد توجه سیاستگذاران می باشد اشاره نمود و گفت: مدیریت امور اقتصادی و اداری کتابخانه های عمومی، ایجاد و توسعه کتابخانه های عمومی، مدیریت ارائه خدمات در کتابخانه های عمومی و سیاست های ترویج خواندن از جمله این موارد است.

وی ادامه داد: بعضی کارشناسان باور دارند، اداره مشترک کتابخانه های عمومی به وسیله جامعه محلی و دولت بسیار لازم است و باید همزمان به ایجاد تغییرات حداقلی و تدریجی در سیاست های موجود و ایجاد تغییرات اساسی در ساختار اداره کتابخانه های عمومی نگریسته گردد.

لزوم توجه به یکپارچگی در سیاست گذاری کتابخانه های عمومی، ایجاد شبکه یکپارچه کتابخانه های کشور و انجام اصلاحات مقتضی، ایجاد یک شبکه قدرتمند کتابخانه ها در سراسر کشور، تقویت شان سیاست گذاری و نظارتی برای نهاد کتابخانه ها، تنظیم گری به جای تصدی گری در سیاست گذاری، لزوم بازنگری در سیاست گذاری ملی کتابخانه های عمومی، اداره مشترک کتابخانه های عمومی به وسیله جامعه محلی و دولت، لزوم مشارکت انجمن های علمی و جامعه کتابداران در سیاست گذاری، مشارکت کتابخانه های عمومی برای حل مسائل روز جامعه و ... از جمله پیشنهادهایی بود که اکرم قدیمی در این نشست عنوان کرد.