خشم در بچه ها؛ چگونگی رفتار، راه های کنترل و کاهش آن
به گزارش وبلاگ کاتالوگ، آگاهی از نحوه رفتار با بچه ها در هنگام عصبانیت آنان تا حدودی سخت است؛ چرا که بچه ها بسته به سن شان می توانند واکنش های متفاوتی در برابر عوامل محیطی مختلف داشته باشند. همچنین بعضی از بچه ها علی رغم سن پایین شان خشم خود را از مسائل مختلف پنهان می نمایند که این موضوع می تواند آسیب های زیادی را در درازمدت برای شان به همراه داشته باشد.
به همین دلیل، آگاهی از نحوه رفتار درست با بچه ها برای کنترل و کاهش خشم آنان و همچنین روبروه با احساسات درونی شان می تواند در برطرف عصبانیت و کاهش تنش های آنان یاری نماینده باشد. در این مقاله، 8 روش یاری به کنترل و کاهش خشم در بچه ها را بسته به سن آنان مورد آنالیز قرار می دهیم.
8 راه برای کنترل خشم در بچه ها
1. آموزش نحوه روبروه با احساسات درونی به کودک
بچه ها برای کنترل خشم خود باید بتوانند احساسات خود را درک نموده و آن ها را به زبان بیاورند. در این صورت به روش بهتری می توانند احساسات منفی خود را بروز دهند. در حقیقت، کودکی که توانایی به زبان آوردن خشم و عصبانیت خود را نداشته باشد، ممکن است به روش های دیگری سعی کند تا خشم خود را بروز دهد! همچنین عدم توانایی برای بیان ناراحتی ها یا سایر احساسات منفی در بچه ها ممکن است رفتارهای نامناسب، بی ادبی، پرخاش و … را در آنان در پی داشته باشد.
بنابراین با کودک تان تمرین کنید تا بتواند احساسات و عواطف خود را به زبان آورده و به نوعی به آن ها برچسب هایی مانند عصبانیت، غم، خوشحالی، ترس و … اختصاص دهد. برای مثال، می توانید در هنگام عصبانیت فرزندتان به او بگویید که به نظر می رسه الآن عصبانی هستی. به مرور زمان، کودک شما نحوه تشخیص و کنترل احساسات درونی خود را می آموزد. همچنین با عظیم شدن فرزندتان می توانید برای درک بهتر احساسات پیچیده تری مانند ناامیدی، نگرانی، تنهایی و … با او تمرین کنید.
2. آموزش درجه بندی میزان خشم در بچه ها
یاری به بچه ها برای درجه بندی میزان خشم شان موجب می گردد تا در شرایط سخت علائم هشداردهنده درونی خودشان مبنی بر افزایش میزان عصبانیت شان را تشخیص دهند. برای این منظور می توانید روی کاغذی اعدادی از صفر تا دَه را بنویسید. سپس به فرزندتان شرح دهید که عدد صفر به معنی اصلاً عصبانی نبودن، عدد پنج به معنی میزان خشم متوسط و عدد دَه نشان دهنده میزان عصبانیت بسیار زیاد است.
در ادامه، در خصوص احساسات درونی فرزندتان در هر یک از سطوح مختلف عصبانیت با او صحبت کنید. برای مثال، ممکن است کودک تان بگوید که در سطح صفر لبخند می زند، در سطح پنج چهره ای گرفته و تا حدودی خشمگین به خود می گیرد و در سطح دَه نیز احساسی مانند یک هیولای عصبانی دارد!
همچنین به آن ها بگویید که ممکن است در سطح دوم عصبانیت صورت شان داغ گردد یا در سطح هفت مشت های خود را گره نمایند. سپس کاغذ درجه بندی احساسات در جایی مناسب و در دسترس فرزندتان نصب کنید و در طول روز سعی کنید تا در کنار هم احساس خشم او را درجه بندی کنید. در حقیقت، شرح این علائم به بچه ها و یاری به درجه بندی احساسات آن ها موجب می گردد تا بتوانند میزان خشم خود را در شرایط مختلف تشخیص داده، مدیریت بهتری روی احساسات شان داشته باشند و در نهایت از بروز رفتارهای نامناسب در روبروه با شرایط سخت جلوگیری نمایند.
3. تنظیم برنامه ای برای یاری به آرامش کودک
به بچه ها بیاموزید تا در هنگام عصبانیت بدانند که چه کارهایی برای حفظ آرامش خود انجام دهند. برای مثال، به جای بروز رفتارهایی مانند پرتاب کردن اشیاء در هنگام عصبانیت، آسیب رساندن به خواهر کوچک تر و سایر رفتارهای نادرست، سعی کنید تا رفتارها و استراتژی های سالم تری را برای بازیابی آرامش به آنان آموزش دهید.
برای مثال، به کودک خود بیاموزید که در هنگام عصبانیت می تواند شرایطی که منجر به عصبانیت وی شده است را ترک کند. در این صورت کودک می تواند پیش از بروز رفتارهای نادرست موقعیت تنش زا را ترک نموده، به اتاق خود برود و کنترل بیشتری روی رفتارش داشته باشد.
از جمله دیگر رفتارهای مناسب برای کنترل خشم در بچه ها می توان به تشویق آنان به نقاشی کردن، مطالعه کردن، رنگ کردن کتاب های مخصوص نقاشی، بازی با اسباب بازی های مورد علاقه یا شرکت کردن در سایر فعالیت های آرامش بخش اشاره نمود که به بازیابی آرامش و کاهش خشم یاری می نمایند.
در چنین شرایطی، می توانید هنگام عصبانیت فرزندتان به او بگویید که برو اتاقت و هر وقت آروم شدی، برگرد. در واقع، استفاده از این روش ضمن یاری به کنترل خشم کودک تان، آن ها را به مسئولیت پذیری در مقابل مدیریت خشم شان و همچنین حفظ آرامش در چنین شرایطی تشویق می نماید.
4. استفاده از تکنیک های مدیریت خشم در بچه ها
یکی از بهترین راه های یاری به کاهش خشم در کودک، آموزش تکنیک های منحصر به فرد به آنان است. برای مثال، بعضی از بچه ها ممکن است با روش هایی مانند کنترل عصبانیت با ورزش کردن، تنفس عمیق، پیاده روی سریع، شمارش اعداد تا 10، تکرار جملات آرامش بخش و … بتوانند ذهن خود را از شرایط تنش زا خالی نموده و به آرامش برسند. بنابراین با کمی تمرکز می توانید بهترین روش ها را برای به آرامش رسیدن فرزندتان پیدا نموده و او را به انجام دادن روش های کنترل شخصی هنگام افزایش عصبانیت شان تشویق کنید.
5. تسلیم نشدن در برابر عصبانیت شدید کودک
گاهی اوقات بچه ها برای برآورده کردن احتیاجها و درخواست های خود به شدت عصبانی شده و جیغ و داد می نمایند! در چنین شرایطی، والدین معمولا برای آرام کردن فرزند خود تن به خواسته هایش می دهند و شرایط مورد نظرش را فراهم می نمایند. به این ترتیب بچه ها یاد می گیرند تا برای رسیدن به خواسته های شان پرخاشگری نمایند و رفتارهای نامناسب داشته باشند.
بنابراین توجه داشته باشید که در برابر خواسته های غیرمنطقی کودک تان، پرخاشگری و رفتارهای نامناسب آنان برای دستیابی به احتیاجهای شان هرگز تسلیم نشوید. اگر چه تن دادن به خواسته های کودک برای آرام کردن او در کوتاه مدت رفتاری مناسب و کاری ساده به نظر می رسد؛ اما در دراز مدت تنها تشدید مسائل رفتاری و پرخاشگری کودک را در پی خواهد داشت.
6. روبه رو کردن کودک با عواقب عدم کنترل خشم
کوشش برای آموزش بچه ها نسبت به رعایت رفتارهای مناسب، مدیریت خشم و دوری از پرخاشگری موجب می گردد تا آنان یاد بگیرند که از بروز رفتارهای نامناسب در هنگام عصبانیت دوری نمایند. بنابراین اگر می بینید که فرزندتان بعضی قوانین مربوط به اجتناب از پرخاشگری در هنگام بروز خشم را رعایت نمی نماید، او را با عواقب رفتارش روبرو کنید.
برای مثال، می توانید او را به اتاقش بفرستید یا از انجام دادن سایر فعالیت های هر چند کوچک مورد علاقه اش منع کنید. به عنوان یک مثال دیگر، اگر کودک تان در هنگام عصبانیت چیزی را شکست، سعی کنید تا با یاری همدیگر وسیله مورد نظر را تعمیر کنید یا او را تشویق به پس انداز کردن هزینه مورد احتیاج جهت تعمیر آن کنید. به یاد داشته باشید که نباید تا زمان تعمیر یا درست کردن شیئ مورد نظر، تغییری در قوانین منع کودک تان از انجام کارهای مورد علاقه اش بدهید!
7. قرار ندادن کودک در معرض ابزارهای خشونت آمیز
اگر فرزند شما رفتارهای پرخاشگرانه ای بروز می دهد، باید سعی کنید تا او را از قرار دریافت در معرض ابزارهای خشونت آمیزی مانند تماشای فیلم های خشونت بار، بازی های خشن و … منع کنید. در واقع، منع کودک از تماشای صحنه ها و رفتارهای خشونت آمیز موجب می گردد تا احساسات منفی مربوط به خشم و عصبانیت در او کاهش یافته و تا حدودی آرامش از دست رفته خود را بازیابد. در چنین شرایطی، بهتر است کودک تان را به تماشای فیلم های سالم تر، بازی های آرام تر، مطالعه کتاب و … تشویق کنید که منجر به کاهش تنش، افزایش آرامش ذهنی و تقویت مهارت های کنترل آرامش در او می شوند.
8. اتخاذ رویکردی متناسب با سن کودک
اگر کودک شما در بازه سنی هجده ماه تا چهارسالگی دچار احساسات خشم یا عصبانیت است، برای یاری به کنترل خشم او احتیاج است تا احساس استقلال و مسئولیت پذیری برای مدیرت عصبانیت شان را به آنان بیاموزید. البته به یاد داشته باشید که برای مستقل کردن کودک خود او را با احساس تنهایی، بی پناهی و دوست نداشته شدن روبرو نکنید!
برای مثال، می توانید از جملاتی مانند کاش می تونستم بهت یاری کنم تا آروم بشی … دوست داری کمی روی تختت استراحت کنی؟! برای یاری به کنترل خشم در کودک خود بهره ببرید. با انجام این کار کودک می تواند آرامش خود را بازیافته و کنترل بیشتری روی احساساتش داشته باشد. همچنین در این روش بچه ها یاد می گیرند تا در خصوص بروز رفتارهای احتمالی نامناسب از جانب خودشان و چگونگی در پیش دریافت واکنش های بهتر فکر نمایند.
به عنوان مثالی دیگر، می توانید به جای بیان جملاتی مانند دَه دقیقه باید بری اتاقت تا آروم بشی! از جملاتی مانند می تونی بری اتاقت و هر وقت احساس کردی که دیگه عصبانی نیستی، برگردی پیشمون. بهره ببرید. همچنین می توانید به کودک تان حق انتخاب داده و از جملاتی مانند فکر می کنی به کمی زمان احتیاج داری تا آروم بشی؟ اگه دوست داری، می تونی بری اتاقت کمی استراحت کنی برای یاری کردن به مدیریت خشم او بهره ببرید.
بیشتر بخوانید: کنترل خشم در نوجوانان با 7 راه چاره موثر
جمع بندی
در این مقاله، به آنالیز استراتژی های کاربردی برای یاری کردن به کنترل خشم در بچه ها و کاهش میزان عصبانیت آنان بسته به سن شان پرداختیم. همچنین رفتارهای مناسب در صورت روبروه با پرخاشگری بچه ها را بیان کردیم. نظر شما در خصوص راه های مدیریت خشم در کودک چیست؟ شما در هنگام عصبانیت فرزندتان چه رفتاری بروز می دهید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
در خاتمه، برای آگاهی از رفتارهای مناسب والدین در هنگام عصبانیت بچه ها می توانید به مطلب کنترل خشم در برابر بچه ها با 12 راه چاره ساده و کارآمد مراجعه کنید.
منبع: مجله انگیزه