چگونه کود خانگی بسازیم؟
به گزارش وبلاگ کاتالوگ، روزنامه جام جم - زینب خزایی: خلق حال آدم را خوب می نماید و روح را آرام، حالا چه ساخت یک عروسک باشد یا کشیدن یک تابلوی نقاشی و یا پختن یک غذای جدید. حتی می توان پا را از این هم فراتر گذاشت و علاوه بر ساختن، تجربه سرگرمی های خلاق را هم به آن اضافه کنیم. مثلا چه کار و سرگرمی هایی؟ خیلی چیزها.
یک کار ساده و دم دستی برای آن هایی که اهل گل و گیاه هستند ساخت انواع کودخانگی با استفاده از پسماند های تر است. علاوه بر جنبه آرام بخشی و خلاقیت، دلایل دیگری هم برای انجام این کار وجود دارد که در ادامه آن ها را با هم مرور می کنیم. اما قبل از آن با یک تعریف آشنا شوید:
کمپوست (Compost) چیست؟
کمپوست کودی است که از پسماند های کشاورزی، خانگی و خوراکی فراوری می گردد و یکی از بهترین کود ها برای مصارف کشاورزی به حساب می آید. از قدیمی ترین روش های بازیافت بوده و به صورت خانگی و صنعتی فراوری می گردد.
چرا کمپوست بسازیم؟
کمپوست یکی از بهترین کود های گیاهی و تقویت نماینده های طبیعی خاک است و در مصارف خانگی به راحتی می تواند جایگزین کود های شیمیایی گردد.
ساخت آن علاوه بر این که بدون هزینه است یاری زیادی به محیط زیست می نماید، چون با این کار می توانید زباله های تر خانگی را فرآوری نموده و به چرخه مصرف برگردانید.
مصرف کمپوست در بلندمدت جدای از تقویت خاک، باعث نگهداری بیشتر آب در خاک و کاهش مصرف آب، افزایش بازدهی محصول و کنترل فرسایش خاک می گردد.
یکی از بهترین محاسن کود کمپوست این است که اگر سبزی را خودتان می کارید، به فراوریتان گزینه مواد غذایی ارگانیک را هم اضافه کنید.
مواد لازم برای ساخت کود خانگی
همان طور که در بالا گفتیم کود کمپوست هم به صورت تجاری و هم به صورت خانگی فراوری می گردد که در ادامه هر جا اصطلاح کود خانگی را به کار بردیم منظور همان کمپوست خانگی است.
تمام مواد ارگانیک برای ساخت کود خانگی قابل استفاده اند، که می گردد آن ها را به روش زیر دسته بندی کرد:
- مواد کربن دار که اغلب قهوه ای رنگند. مثل برگ خشک و چوب خشک. برگ ها بخش زیادی از پسماند های طبیعی باغ، باغچه و پارک ها را تشکیل می دهند.
- مواد نیتروژن دار که سبزرنگند. مثل زوائد چمن زنی
- سایر پسماند های غذایی، میوه ای مثل پوست سیب، پرتقال، موز، خربزه و هندوانه، هویج، چای های کیسه ای، تفاله آبمیوه گیری و تقریبا هر چیز طبیعی دیگری که در آشپزخانه پسماند می گردد.
- شما می توانید با مخلوط کردن هر کدام از این مواد با نسبت های متفاوت کود های خانگی متنوعی را بسازید. اما یادتان باشد این چند نکته را مد نظر قرار دهید.
- ایده آل این است ترکیب کودی شامل 25 قسمت مواد قهوه ای و یک قسمت مواد سبز باشد.
- پوست تخم مرغ هم ماده اولیه خوبی برای کود کمپوست است، اما روند تجزیه آن خیلی کند است.
- برگ های درختان سوزنی برگ مثل کاج در اسیدی کردن خاک به شما یاری زیادی می نماید. پس اگر در منطقه ای زندگی می کنید که خاک آن قلیایی است با استفاده از این برگ ها در ترکیب کودی، خاک باغچه یا گلدان را تنظیم کنید.
- استفاده از مواد لبنی یا ترکیباتی مثل سس های سالاد در کمپوست باعث ایجاد بوی بد و جذب حشرات موذی می شو د.
چگونه کود خانگی بسازیم؟
باغچه دار ها به روش زیر کارخانه کودسازی بسازند:
در یک گوشه از باغچه چاله کوچکی بکنید. دورریز روزانه میوه و سبزیجات خود را در این چاله بریزید. وقتی پر شد روی آن را با لایه نازکی از خاک بپوشانید تا فرصت تجزیه و پوسیدگی برایش فراهم گردد. ضروری است هر پنج شش روز یک بار خاک روی چاله را کنار زده و با بیلچه یا چنگک کوچکی مواد را به هم بزنید تا از کپک زدگی شان جلوگیری کنید. گرمای هوا و زیر و رو کردن به شما یاری خواهد نمود کودتان زودتر آماده گردد.
چند روش دیگر برای این کار وجود دارد. مثلا شما می توانید چند تیرک چوبی را به صورت دایره ای در یک گوشه از باغچه و دور از راستا رفت و آمد، فرو کنید و دور تا دورشان را با فنس یا توری فلزی بپوشانید. طول توری نباید کمتر از سه متر باشد، اما می تواند به هر اندازه ای که می خواهید بزرگ باشد. همین توری دایره شکل یک مخزن کمپوست است.
نوع دیگر مخزن های کود کمپوست استفاده از جعبه های چوبی یا پلاستیکی است. این جعبه ها را با قیمت بسیار کم یا حتی رایگان از مراکز میوه و تره بار تهیه کنید.
تاکید می کنم بهتر است در تهیه کود از پسماند های گوشتی استفاده نکنید. چون سرعت تجزیه این مواد نسبت به سبزیجات و میوه ها کند است و زیاد ماندن آن ها در خاک ایجاد بوی بد می نماید و همچنین ممکن است باعث جلب حشراتی مثل مگس گردد.
کسانی که باغچه ندارند چه نمایند؟
بیشتر آپارتمان های فعلی دارای بالکن هستند. یک سطل در دار مخصوص درست کردن کود خانگی گوشه بالکن بگذارید. سه دسته موادی را که گفتم (برگ خشک و چوب خشک، چمن و پسماند های میوه و غذایی آشپزخانه) و به مواد سبز معروفند، داخل آن بریزید و روی آن ها را با مقداری برگ بپوشانید.
هر روز می توانید مقداری از پسماند های خود را به سطل اضافه کنید. برای دسترسی زودتر به کود تا می توانید پسماند ها را به قطعات کوچکتری تبدیل کنید.
اگر بالکن شما در جای سایه است تا حد ممکن سطل خود را در ساعات آفتابی جلوی نور خورشید قرار دهید تا زودتر تجزیه شوند. کاری که مناطق گرراستا درباره آن باید احتیاط نمایند تا آب موجود در کود تبخیر نگردد.
فراوری کود چقدر طول می کشد؟
مواد کربن دار زمان بیشتری برای تجزیه احتیاج دارند و مواد نیتروژن دار سریعتر می پوسند. معمولا یک تا پنج ماه زمان احتیاج است تا چنین فرآیندی اتفاق بیفتد. مشخص این زمان به چند عامل بستگی دارد، مثلا دمای هوا یا نوع پسماند و اندازه قطعات. هر چه هوا گرم تر باشد و قطعات ریزتر، پوسیدگی سریع تر است.
اگر به نظرتان چنین زمانی طولانی است، سعی کنید از مواد نیتروژنی در ترکیب کودی بیشتر بهره ببرید. البته به هم زدن و آب پاشی مداوم این مواد را نباید فراموش کنید.
کی وقت کودسازی است؟
بهترین زمان برای انجام این کار بهار و اوایل تابستان است.
از کجا بفهمیم کود آماده است؟
می توانید از روی شرایط ظاهری کود بفهمید آماده است یا نه. کود کمپوست نهایی به رنگ قهوه ای تیره است و بوی خاک می دهد. اغلب در آن بخش هایی از برگ که تجزیه نشده، دیده می گردد.
به طور کلی فرآیند کمپوست شدن به دو روش صورت می گیرد:
کمپوست سرد
این روش برای افرادی که نمی توانند فرصت زیادی را صرف کمپوست سازی نمایند کاربرد دارد. چون احتیاج به رسیدگی زیادی ندارد، اما از طرف دیگر به زمان زیادی برای تجزیه احتیاج دارد. این زمان ممکن است حتی به بیشتر از یک سال هم برسد. کمپوست سرد بهترین روش برای کمپوست کردن چمن های زده شده و برگ های خشک است. خرد کردن برگ ها باعث می گردد کمپوست شدن زودتر انجام گردد.
کمپوست گرم
این روش تهیه کمپوست خانگی احتیاج به رسیدگی و کار بیشتر دارد، اما طی چند هفته کمپوست شما آماده است. بهترین شرایط برای استفاده از کمپوست گرم این است که مواد دارای کربن زیاد و دارای نیتروزن زیاد با نسبت مساوی با هم مخلوط شوند.
مواد کربن دار و نیتروژن دار را با هم مخلوط نموده یا به صورت لایه لایه در ظرف بریزید. به طوری که هر لایه پنج تا ده سانتی متر باشد.
به صورت دو دوره ای به آن آب دهید، اما غرقاب نکنید. اگر محفظه بسته است مثل بشکه، سوراخ هایی در دیواره مخزن برای اکسیژن رسانی ایجاد کنید. از بخاری مخصوص کمپوست یا بخاری آکواریوم می توانید در ظرف کمپوست خود بهره ببرید تا دمای ظرف کمپوست را کنترل کند. دمای آن باید بین 55 تا 60 درجه سانتی گراد باشد.
هم زدن کمپوست به صورت روزانه یا سه بار در هفته به تسریع فرآیند کمپوست شدن یاری می نماید و مدت آن را به کمتر از یک ماه می رساند، اما اگر هم زدن هفته ای یکبار انجام گردد مدت زمان آماده شدن کمپوست تا سه ماه به طول می انجامد.
منبع: برترین ها